Մի՞թէ հայ մարդու մէջ անդառնալի մարել է այն տարրական-կենդանական բնազդը, որ մղում է նոյնիսկ փոքրիկ թռչունին փորձելու ամեն գնով՝ թէկուզ տագնապահար ծւծուոցներով, թեւերի անզօր թափահարումներով, յուսահատ կտցահարումներով, վանել իր բոյնը սողոսկած սողունին։
Գերմանական «Բավյուլոն» („Bawülon“) գրական-մշակութային հանդեսի 2023թ․ 3-րդ համարում, «Աշխարհը եւ իր բանաստեղծները» („Die Welt und ihre Dichter“) խորագրի ներքո, հրապարակվել է Սեւակ Արամազդի «Քաղաքակրթության մանրեն․ ինքնագիտակցության գոյաբանություն․ էսսե մարդկային ճանաչողության մասին» („Die Mikrobe der Zivilisation: Ontologie des Selbstbewusstseins. Ein Essay zur menschlichen Ertkenntnis“) փիլիսոփայական ծավալուն հոդվածը, որտեղ հեղինակը փորձում է նորովի քննել մարդկության «անիծյալ» հարցերը՝ ի՞նչ է գիտակցությունը, ի՞նչ է ինքնագիտակցությունը, ի՞նչ է իրականը, ի՞նչ՝ անիրականը, ի՞նչ է կրօնը, ի՞նչ՝ քաղաքակրթությունը, ինչպե՞ս են դրանք ծագում ու փոխհարաբերում իրար, ո՞րն է դրանց իմացաբանական հիմքը եւ այլն։
Դո՛ւ ես ստեղծում քո պատմութիւնը, դո՛ւ ես նախապատրաստում քո վախճանը եւ ոչ թէ ինչ-որ «աստուած ու մարդկութիւն»։
Յիշի՛ր՝ կամքը մեռնում է, բայց չի ծերանում։
Յարգելի Այցելու
Գուցէ պատահականօրէն, գուցէ ներքին մղումով դու մտել ես այս տունը, որտեղ ապրում է գրականութիւնը: Տունն ունի հասցէ, ունի մուտք եւ ելք, որ նոյն մուտքն է, ունի ընդարձակ միջանցք, որից աջ ու ահեակ գտնւում են սենեակները: Տան պատերը զարդարուած են բանաստեղծութիւններով, իսկ լուսամուտները՝ վարագուրուած արձակ պատմութիւններով: Պահարաններում խստաբարոյ բծախնդրութեամբ ամփոփուած են գրքերը: Տան վերջնամասում, որտեղ աշխատասենեակն է, դէմառդէմ դրուած են երկու շիտակ բազմոցներ՝ խաղաղ ու մտերմիկ զրուցելու համար: Քիչ այն կողմ հազիւ նշմարելի մի նեղ դուռ խորդուբորդ աստիճաններով տանում է դէպի նկուղ, որտեղ սառն ու անփոփոխ կիսախաւարում ապրում են անվերծանելի խորհուրդներն ու գաղտնաթաքոյց իմաստները: Առաջին հայեացքից տան կահկարասին փոքր-ինչ հնաոճ ու միապաղաղ տպաւորութիւն է գործում, սակայն տեղը տեղին ակնահաճոյ դասաւորուած է, օդն էլ ծաղկաբոյր է ու մաքուր: Երբ ձայն է հնչում, նոյն յստակութեամբ լսւում է արձագանգը, եւ մի պահ անհետանում է ժամանակի ու տարածութեան զգացումը: Թւում է, թէ այստեղ բոլոր առարկաները թափանցիկ են ու անիրական, եւ միակ ստոյգ ներկայութիւնը անսահմանութիւնն է...
Այս տանը կարելի է գտնել յայտնի ու անյայտ ամեն ինչ: Բացակայ է միայն տանտէրը, որին մինչեւ հիմա այդպէս էլ ոչ ոք չի տեսել...